Nhà máy hạt nhân nổi đầu tiên trên thế giới gây lo ngại

Jan Haverkamp, chuyên gia của tổ chức Hòa bình Xanh, cảnh báo nhà máy điện hạt nhân nổi Akademik Lomonosov của Nga có thể trở thành “Chernobyl trên băng”.

Nhà máy điện hạt nhân nổi Akademik Lomonosov được kéo ra khỏi xưởng đóng tàu St. Petersburg vào ngày 28/4/2018. Ảnh: AP.

Akademik Lomonosov, nhà máy điện hạt nhân nổi (FNPP) đầu tiên trên thế giới, hôm qua bắt đầu hành trình dài 6.437 km từ thành phố Murmansk tới Pevek, cảng biển ở Bắc Cực và cũng là thị trấn xa nhất về phía bắc của Nga. Nhà máy trang bị hai lò phản ứng hạt nhân cùng một bể bơi, phòng tập gym và quầy bar. Theo dự kiến, FNPP sẽ tới Pevek trong khoảng ba tuần và cung cấp điện cho 100.000 hộ dân ở khu vực xa xôi này.

Tuy nhiên, một số chuyên gia môi trường lo ngại FNPP có thể bị thiên tai như sóng thần phá hủy, dẫn tới thảm họa hạt nhân. “FNPP nhiều rủi ro hơn nhà máy điện hạt nhân thông thường mà Nga từng gặp sự cố”, Jan Haverkamp, chuyên gia về năng lượng hạt nhân của tổ chức phi lợi nhuận Hòa bình Xanh, nhấn mạnh. Haverkamp gọi FNPP là “Chernobyl trên băng”.Video Player is loading.

Nga dự kiến xây dựng hàng loạt FNPP tương tự cho các quốc gia khác. Nhưng các nhà máy điện hạt nhân đang đối mặt với sự giám sát chặt chẽ sau khi thảm họa Chernobyl năm 1986 buộc toàn bộ thành phố phải sơ tán và gây ô nhiễm phóng xạ trên khắp châu Âu.

Sản xuất điện hạt nhân ít gây ô nhiễm không khí và thải ít khí carbon hơn nhiên liệu hóa thạch, đồng thời cho công suất cao hơn. Nhà máy điện hạt nhân cũng có chi phí vận hành thấp hơn nhà máy sử dụng than đá hoặc khí gas tự nhiện. Nhưng nhiều chuyên gia môi trường vẫn cho rằng rủi ro của lò phản ứng hạt nhân có thể lớn hơn lợi ích mà nguồn năng lượng này đem lại.

Mối lo lắng lớn nhất của Haverkamp là chuyến đi dài 6.437 km của nhà máy Akademik Lomonosov tới Pevek. Hành trình này tiềm ẩn nguy hiểm do vùng ven biển nhiều đá ngầm giáp Bắc Băng Dương.

Năm 2012, một trận bão dữ dội ở Bắc Băng Dương khiến giàn khoan của Shell trôi khỏi tàu neo và mắc cạn ngoài khơi Alaska. Giàn khoan không bị tràn dầu, nhưng sự cố dấy lên nhiều câu hỏi về mức độ an toàn khi kéo một con tàu chở đầy nhiên liệu qua bề mặt đại dương. Theo Haverkamp, sự cố này cho thấy những gì có thể xảy ra với Akademik Lomonosov. Nếu nhà máy điện hạt nhân nổi đâm vào đá ngầm ven biển, nhiên liệu có thể tan chảy và kích hoạt vụ nổ khi rơi xuống nước. Từ đó, vật liệu phóng xạ có thể bắn vào khí quyển.

Trước đó, công ty điện hạt nhân Rosatom của Nga khẳng định FNPP không thể bị sóng thần phá hủy. Phó giám đốc nhà máy cho biết nhà máy trang bị hệ thống dự phòng giúp làm mát các lò phản ứng mà không cần điện trong 24 giờ. Nhưng các chuyên gia môi trường lo ngại đội cứu hộ khẩn cấp có thể mất thời gian lâu hơn một ngày để tới chỗ nhà máy.

Haverkamp cũng chú ý tới kế hoạch lưu giữ nhiên liệu hạt nhân đã qua sử dụng trên tàu. Nhà máy nổi dự định chứa nhiên liệu đã qua sử dụng trong 12 năm do gặp khó khăn trong việc tiếp cận cơ sở lưu trữ chất thải hạt nhân. Điều đó có thể làm tăng nguy cơ thiệt hại trong trường hợp tàu gặp tai nạn hoặc thảm họa tự nhiên.

An Khang (Theo Business Insider)